શિક્ષક ગામમાં રહેતા હોઈ અને શેરીએ સામા મળે તો આપણે બાજુમાં થઈ જતા એટલો આદર આપતા. મારે વાત કરવી છે આજથી દસ-પંદર વર્ષ પહેલા આપણે ગામડાની પ્રાથમિક શાળામાં ભણતા હતા તે વખતની. એ વખતે આજની જેમ બેગ તો હતી, કંતાનની થેલી હોઈ એમાં સ્લેટ, ચોપડા, કંપાસ વિગેરે ગોઠવેલ હોઈ, અને શાળા ખુલ્લવાની અરધી કલાકની વાર હોઈ ત્યાં જ પહોંચી જઈએ, અને સાહેબના ઘરેથી કોઈ એક વિદ્યાર્થી શાળાનાં મુખ્ય દરવાજાની ચાવી લઈ આવે, અને શાળાનું મેદાન, વર્ગખંડોની સફાઈ ચાલુ થઈ જાય. ભાઈઓ ઝાડનાં પડેલ પર્ણ વિણે, અને બહેનો સાવરણાઓ લઈને મેદાન વાળી નાખે, સાવરણીથી વર્ગખંડની સફાઈ કરી નાખે, અને બેસવાની બેન્ચ તો એ સમયે ક્યાં હતી? લાદી ઉપર દકતર લાઈનમાં મુકી દેતા, પછી પ્રાર્થના ચાલુ થાય, પ્રાર્થના આખી ભલે કોઈને ન આવડતી હોઈ, પણ સમૂહમાં પ્રાર્થના આખી સારી રીતે ગવાતી, પછી ભજન, ધુન અને બાળગીત, અને આ બધુ પુરુ થાય એટલે વર્ગખંડમાં બેસતા. ચાલુ અભ્યાસે લઘુશંકા લાગે તો ટચલી આંગણી ઉચી કરી સાહેબની પરવાનગી લેતા, કારણ કે ચાલુ અભ્યાસે કોઈને ડિસ્ટર્બ ન થાય, અને સાહેબ પણ 'હા' અથવા 'ના' માં માથુ ધુણાવતા, અને એમાય 'હા' પાડે તો એક સાથે એક માણસ ફ્રી હોઈ. બપોરની રિસેસ પડવાની વીસેક મીનીટ પહેલા ચાર જણા મધ્યાહ્ન ભોજન લેવા જાય, અને પછી જમવાની રીસેસ પડતા જ દકતરમાથી થાળી/વાટકો કાઢીને લાઈનબદ્ધ જમવા બેસી જતા. અને જમવાનુ પુરુ થતા જ બાજુમાં ડંકી હોઈ ત્યાં થાળી/વાટકો ધોવા માટે ઉભા રહી જાઈએ, અને જે ડંકી પાસે થાળી ધોતુ હોઈ એના કાનની બુટીને સ્પર્શ કરી લેતા, અને એનો અર્થ એ કે... એના પછી આપણો વારો, કેટલી શિષ્તતા હતી એ વખતે, કેટલુ અનુશાસન એ વખતે. આજના યુગની જેમ સીસીટીવી ન હતા. આજે તો શિક્ષક થોડુ વધુ કહી દે તો હોબાળો મચી જાય. આપણી વખતે તો "સોટી વાગે છમ્મછમ્મ અને વિદ્યા આવે ધમ્મધમ્મ", કોઈ ઠપકો વાલીઓનો ન આવતો. ખેર! સમય બદલાયો, અને હવે વાલીઓ શાળામાં અપાતા શિક્ષણ કરતા ત્યાં અપાતી સારી સુવિધાને આધારે પોતાના સંતાનોના એડમીશન લે છે. હવે આવો યુગ આવે કે ન આવે, પણ આપણે આ સમય જોયો એનુ ગૌરવ છે. #🙏 જય શ્રી કૃષ્ણ #👨‍👩‍👧‍👦 પરિવાર પ્રેમ #📚 ભારતનો ઈતિહાસ #😇 સુવિચાર #👨‍🌾 ખેડૂત 🙏🏻 જય દ્વારકાધીશ