पवन मावळ प्रांतातील “कठीणगड / तुंग किल्ला” हा एक घाटरक्षक दुर्ग म्हणून ओळखला जातो.... तुंग गडाची गडदुर्गा “गडस्वामीनी तुंगाईदेवी”...🙏🚩 गडाच्या सर्वोच्च माथ्यावर देवीची तांदळा स्वरूपातील मूर्ती असून छोटेसे देवालय आहे गडावर नेहमी पूजा-अर्चा होते भक्त गडावर येवून देवीची भक्ति करून मन तृप्त करून घेतात... गडाला प्राचीन इतिहास असून १५ व्या शतकाच्या शेवटी निजामशाह अहमद ह्याने बहमनी सत्तेसाठी तुंग किल्ला जिंकल्याची नोंद आहे पुढे हा किल्ला आदिलशाही मधे गेला व नंतर स्वराज्यात आला चढाईस खडतार मार्ग असल्याने शिवाजी महाराजांनी किल्ल्यांचे नामकरण “कठीणगड” असे केले व नेताजी पालकर ह्यांना किल्ल्यावर देखरेख करण्यास सांगितले पुढे पुरंदरच्या तहात हा देखणा किल्ला मुघल राजवटीकडे गेला इ.स १६७० मधे शिवाजी महाराजांनी हा किल्ला पुन्हा स्वराज्यात आणला इ.स १७०४ मधे किल्ल्याला औरंगजेबाकडून “बंकीगड” असे नाव मिळाले १७०७ मधे औरंगजेब कर्णाटकात गेल्याचे निम्मित साधुन शंकाराजी नारायण सचिवांसाठी रामाजी फाटक ह्यांनी तुंग जिंकला इ.स १८१८ मधे हा किल्ला इंग्रजांनी जिंकला खरा पण त्याचा कार्यभार भोर संस्थानाकडेच ठेवला... “तू विश्वाची रचिली माया, तू शीतल छायेची काया तुझ्या दयेचा ओघ अखंडीत, दुरित लयाला नेई....” गडदुर्गा जागर आदिशक्तीचा 🙏🏼🚩 #🙏शिवदिनविशेष📜 #🙏नवरात्रीच्या हार्दिक शुभेच्छा🌺 #🙏नवरात्र स्टेट्स🌺 #🔱शक्तिपीठ🙏 #🙏जय माता दी