🚩सतराव्या शतकात जुलूमशाही वादळात ऊध्वस्त होणाऱ्या आमच्यासारख्या गोरगरीब रयतेला सावरण्यासाठी झटलेलं तुमचं सबंध कुटूंब आजही आम्हाला निर्धास्त जगण्याची ऊभारी देतंय राजं. तेव्हा तुमच्यामुळंच पदरात दोन सुखाचं घास आणि तोडक्या मोडक्या खोपटात समाधानाची झोप प्रत्येकाच्या वाट्याला आली. तुम्ही साऱ्यांनी तुमची सारी हयात याच रयतेसाठी खर्ची घातलीत. हे तुमचे ऊपकार इथली रयत कित्येक पिढ्या विसरायची नाही हे आजही पदोपदी जाणवतंय. तुमचं हे राज्य इतर राज्यांप्रमाणे ऐश्वर्य उपभोगण्यासासाठी नव्हतं तर ते आमच्या कर्तव्यापायी होतं. या महाराष्ट्राची मागल्या साताजन्माची पुण्याई फळाला आली असेल तेव्हा जाऊन तुमच्यासारखं राजं आम्हाला लाभलंत. अजाण काळापासून वाहणाऱ्या ईथल्या नद्यांनी जशी त्यांच्यातली परोपकारी संजीवनी जपावी. आभाळातल्या चंद्र सुर्यानी त्यांच्यातला अक्षयपणा जपावा. सागराने त्याचा अथांगपणा जपावा. ईथल्या गडकोटांच्या हरेक चिऱ्यांनी आजही त्यांच्यातली भक्कमता जपावी. अगदी याचप्रमाणे आम्ही रयत तुमच्यावरचं आमचं प्रेम, निष्ठा आणि आपुलकी नेहमी जपणार राजं. तुम्ही जसं गडावर राज्याभिषेक करवून सिंहासनाधिश्वर झालात तसेच आमच्या काळजात, मस्तकात आणि आमच्या खोपटात सदैव आमची एक प्रेरणा बनुनही विराजमान असाल.. शतकं सरलीत, काळ सरला तुम्ही तेव्हाही आमच्या पाठीशी होतात आणि आजही तुम्ही आमच्या पाठीशी आहात राजं...!!! #🙏शिवदिनविशेष📜 #📜इतिहास शिवरायांचा #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏 #🚩शिवरायांचे भक्त #🚩मी शिवबा भक्त

✍️ भाग एक⚔️ छत्रपती संभाजीराजे व दिलेरखान प्रकरण ✍️ छत्रपती संभाजी महाराजांवर आजवर विविधांगाने भरपूर लिहिले गेले आहे. एकेकाळी संभाजी महाराजांची प्रतिमा अत्यंत वेगळी होती. त्यालाही जबाबदार तेव्हा उपलब्ध असलेली मर्यादित ऐतिहासिक साधने होती. पुढे नवनवी साधने प्राप्त झाली आणि संभाजी महाराजांची प्रतिमा जशी छंदीफंदी रंगवली जाते तशी वास्तवात नाही हे इतिहासकारांमुळे लक्षात येऊ लागले. वा. सी. बेंद्रे व कमल गोखले यांनी केलेल्या महत्वपुर्ण संशोधनामुळे संभाजी महाराजांवरचे बरेच आरोप बिनबुडाचे होते हे सिद्ध झाले. येथे आपल्याला संभाजी महाराजांच्या जीवनातील दिलेरखानाला जाऊन मिळण्याचा जो प्रसंग घडला त्या प्रसंगाची चिकित्सा उपलब्ध पुराव्यांवरून करायची आहे. ✍️ थोडक्यात दिलेरखान प्रकरण संभाजी महाराजांच्या आयुष्याला आजही चिकटलेला काळा डाग आहे असे म्हणायला हरकत नाही. या प्रकरणाचे कसलेही स्पष्टीकरण इतिहासकार देऊ शकलेले नाहीत, याचे कारण त्यांची चूक नसून त्यांनी उपलब्ध पुराव्यांची एका अन्वेषकाच्या दृष्टीकोणातून छाननी केली नाही असे दिसते. सोयराबाईना मुलगा झाल्यानंतर छत्रपती शिवाजी राजांच्या आयुष्यात गृहकलहाचे पर्व सुरु झाले असे मानले जाते. राज्याभिषेक झाला तेव्हा संभाजी महाराज १७ वर्षांचे होते तर राजारामराजे चार वर्षांचे राज्याभिषेकानंतर जिजाबाईंचा मृत्यू झाला. राज्याभिषेकामुळे गादीच्या वारसा हक्काचा प्रश्न निर्माण झाला असे कमल गोखले म्हणतात. पण यात गफलत अशी आहे की, जरी शिवाजीराजांनी राज्याभिषेक करवून घेतला नसता तरी राज्य अस्तित्वात होतेच. वारसाचा प्रश्न राज्याभिषेकाशिवायही निर्माण झाला असताच. राज्याभिषेकाच्या नियमाप्रमाणे थोरल्या पुत्राला युवराजपद मिळणे व त्याचा तसा अभिषेक होणेही क्रमप्राप्तच होते. सोयराबाई कितीही महत्वाकांक्षी असल्या, आता पट्टराणी झाल्या असल्या तरी युवराजपद राजारामाला मिळणे शक्य नव्हते. हे वास्तव पचायला जड गेले तरी सोयराबाईला ते मान्यच करणे भाग होते. सत्तेचे वाटप व्हायला ही जहागिर नव्हती तर राज्य होते व राज्याला राज्याच्याच नियमाने पुढे जावे लागते. सोयराबाईना यात काय वाटते याला महत्व नव्हते. परंतू इतिहासकार म्हणतात की राजारामाना गादी मिळावी म्हणून सोयराबाईनी याच काळात हट्ट सुरु केला, इतकेच नाही तर शिवदिग्वीजय बखरीचा हवाला देऊन सोयराबाई स्वार्थासाठी कोणतेही कृत्य करावयास धजणार नाही म्हणून “हस्ताक्षर पाहून करणे तरी करावे स्वदस्तूर असेल तर मान्य करावे” असा आदेश छत्रपति शिवाजीराजांनी बाळाजी आवजीकडून सर्व किल्ल्यांवर कळवला. . . . . . सविस्तर उद्याच्या भागात........✍️ #🙏शिवदिनविशेष📜 #📜इतिहास शिवरायांचा #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏 #🚩शिवरायांचे भक्त #🚩मी शिवबा भक्त

स्वराज्याच्या वाटचालीत मैलाचा दगड ठरलेला छत्रपती शिवरायांच्या एक मुख्य शिलेदार “तोरणा/ प्रचंडगड”.... तोरणाची गडदुर्गा “तोरणजाई देवी” मंदिर...🙏🚩 कोठी दरवाज्यासमोरच्या दगडी चिरेबंदी तटामध्ये एक छोटे मंदिर आहे त्यामध्ये तोरणजाई देवीची मूर्ती आहे वेल्हे गावचे लोक येथे नवरात्रोत्सव साजरा करतात.... इतिहासामध्ये आपले आगळे वेगळे स्थान निर्माण करणारा तोरणा/प्रचंडगड पुणे जिल्ह्यामधील वेल्हा तालुक्यात असून पूर्वी हा परिसर कानंद मावळ म्हणून ओळखला जात असत या मावळातून कानंदी नावाची नदी वाहत असल्यामुळे या खोर्या ला कानंद मावळ असे नाव मिळाले याच्या दक्षिणेला वेळवंडी नदी व उत्तरेला कानद नदीचे खोरे आहे गडाच्या पश्चिमेला कानद खिंड, पूर्वेला खरीव खिंडी आहेत... “तू विश्वाची रचिली माया, तू शीतल छायेची काया तुझ्या दयेचा ओघ अखंडीत, दुरित लयाला नेई....” जागर आदिशक्तीचा 🙏🏼🚩 #🙏नवरात्रीच्या हार्दिक शुभेच्छा🌺 #🙏नवरात्र स्टेट्स🌺 #🙏जय माता दी #🔱शक्तिपीठ🙏

पवन मावळ प्रांतातील “कठीणगड / तुंग किल्ला” हा एक घाटरक्षक दुर्ग म्हणून ओळखला जातो.... तुंग गडाची गडदुर्गा “गडस्वामीनी तुंगाईदेवी”...🙏🚩 गडाच्या सर्वोच्च माथ्यावर देवीची तांदळा स्वरूपातील मूर्ती असून छोटेसे देवालय आहे गडावर नेहमी पूजा-अर्चा होते भक्त गडावर येवून देवीची भक्ति करून मन तृप्त करून घेतात... गडाला प्राचीन इतिहास असून १५ व्या शतकाच्या शेवटी निजामशाह अहमद ह्याने बहमनी सत्तेसाठी तुंग किल्ला जिंकल्याची नोंद आहे पुढे हा किल्ला आदिलशाही मधे गेला व नंतर स्वराज्यात आला चढाईस खडतार मार्ग असल्याने शिवाजी महाराजांनी किल्ल्यांचे नामकरण “कठीणगड” असे केले व नेताजी पालकर ह्यांना किल्ल्यावर देखरेख करण्यास सांगितले पुढे पुरंदरच्या तहात हा देखणा किल्ला मुघल राजवटीकडे गेला इ.स १६७० मधे शिवाजी महाराजांनी हा किल्ला पुन्हा स्वराज्यात आणला इ.स १७०४ मधे किल्ल्याला औरंगजेबाकडून “बंकीगड” असे नाव मिळाले १७०७ मधे औरंगजेब कर्णाटकात गेल्याचे निम्मित साधुन शंकाराजी नारायण सचिवांसाठी रामाजी फाटक ह्यांनी तुंग जिंकला इ.स १८१८ मधे हा किल्ला इंग्रजांनी जिंकला खरा पण त्याचा कार्यभार भोर संस्थानाकडेच ठेवला... “तू विश्वाची रचिली माया, तू शीतल छायेची काया तुझ्या दयेचा ओघ अखंडीत, दुरित लयाला नेई....” गडदुर्गा जागर आदिशक्तीचा 🙏🏼🚩 #🙏शिवदिनविशेष📜 #🙏नवरात्रीच्या हार्दिक शुभेच्छा🌺 #🙏नवरात्र स्टेट्स🌺 #🔱शक्तिपीठ🙏 #🙏जय माता दी

बागलाणची शान मुल्हेर, मोरागड, साल्हेर, हरगड, सालोटा.... सह्याद्री मस्तक दुर्ग साल्हेर वरील गडदुर्गा “रेणुका माता”....🙏🚩 शिवकाळात या देवदेवतांची पूजा तिन्ही त्रिकाळ करण्यासाठी पुजारी नेमला जात असे नऊरात्रातील नऊ दिवस गडावर मोठी धामधूम असे दसरा येण्याअगोदर गडावरील तणकट, झाडोरा, गवत काढून गड नाहता केला जात असे मूर्तीवर शेंदूर चढवला जात असे मंदिराच्या छताची शाकारणी होत असे त्यामुळे साहजिकच दसर्‍या अगोदरची गडावरची धामधूम अनुभवण्यासारखी असे या काळात भजन किर्तन, आरत्या यांनी मंदिर परिसर दणाणून जात गड पुन्हा नव्याने जणू जिवंत होत असे विजयादशमीला गुळवणी पोळ्याचे जेवण व खंडेनवमीला शस्त्रपूजा करून मांसाहारी जेवण हा प्रघातच असत देवीची पालखीतून छबिन्याची मिरवणूक, त्या मिरवणुकीपुढे मर्दानी खेळ, लेझीम, ढोल ताशे, हलगी घुमक्या व झांजा वाजवून सण साजरा होत असे असा हा गडावरील दसरा अनुभवण्याची गोष्ट होती.... “तू विश्वाची रचिली माया, तू शीतल छायेची काया तुझ्या दयेचा ओघ अखंडीत, दुरित लयाला नेई....” जागर आदिशक्तीचा 🙏🏼🚩♥️🔥 #🙏नवरात्रीच्या हार्दिक शुभेच्छा🌺 #🙏नवरात्र स्टेट्स🌺 #🔱शक्तिपीठ🙏 #🙏जय माता दी

निसर्गाचा अनोखा अविष्कार “ शिवथरघळ ” शिवकाळात प्रसिद्ध असलेला जांभळीचा माळ, मठाचा माळ, बोरीचा माळ, उंबराचा माळ, फणशीचा माळ आदी समर्थसाहित्याशी संबंधित ठिकाण आहेत... दोन्ही बाजूंना डोंगरांचे कडे आणि मध्येच असलेली अरुंद दरी, म्हणजेच ‘घळ’... सह्याद्रीच्या डोंगररांगांमध्ये अशा अनेक घळी आहेत.. अनेक घळींना इतिहास आहे आणि त्या प्रसिद्ध आहेत.. परंतु सर्वांत प्रसिद्धीला आली, ती समर्थ रामदासस्वामींची शिवथर घळ...! शिवथर घळ ही तिथल्या निसर्ग सौंदर्यामुळं, पावसाळ्यात तिथं कोसळणाऱ्या धबधब्यामुळे भटक्यांना आकर्षित करते.. रामदासस्वामी १६४९ मध्ये या प्रदेशातील घळीत वास्तव्यास आले.. त्यांनी १६६० पर्यंतचा काळ इथं व्यतीत केला आणि त्या काळात त्यांनी दासबोध आणि इतर ग्रंथसाहित्याची निर्मिती केली.. भटक्यांना आकर्षित करणारी शिवथर घळ ही वरंध घाट उतरल्यानंतर लागणाऱ्या बिरवाडी गावाजवळ आहे.. सह्याद्रीच्या डोंगरांमध्ये वाघजाईदेवीच्या कुशीत हे ठिकाण आहे.. काळ नदीचा उगम याच परिसरात होतो ही पश्‍चिमवाहिनी नदी पुढं सावित्री नदीला जाऊन मिळते काळ नदीच्या तीरावर कुंभे, कसबे आणि आंबे अशी तीन छोटी गावं आहेत घळीच्या शेजारीच धीरगंभीर आवाजात कोसळणारा धबधबा आहे.. घळीच्या वरच्या डोंगरावर चंद्रराव मोऱ्यांच्या वाड्याचे भग्नावशेष आहेत, इथून राजगड, रायगड, तोरणा आणि प्रतापगड साधारण समान अंतरावर दिसतात.. शिवथर घळीतल्या गुहेत रामदासस्वामी आणि कल्याणस्वामींच्या मूर्ती आहेत.. समर्थांच्या साहित्याचं लेखन कल्याणस्वामींनी केलं होत... ♥️🔥 #🙏शिवदिनविशेष📜 #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏 #🚩शिवरायांचे भक्त #🚩मी शिवबा भक्त #📜इतिहास शिवरायांचा

गुत्तीचा किल्ला रवदुर्ग म्हणूनही ओळखला जातो. आंध्र प्रदेशाच्या गूटी शहरातील टेकडीवर स्थित एक खंडित किल्ला आहे... अठराव्या शतकाच्या उत्तरार्धात गुत्तीच्या लढ्याचा पराक्रमी मराठा सरदार “सेनापती मुरारराव घोरपडे”...🙏🚩 "एक झुंज शर्थीची" या पुस्तकातून : किल्ला नंतर विजयनगर साम्राज्याच्या ताब्यात आला वेंकट द्वितीय (इ.स १५८४-१६१४) च्या कालखंडात विजयनगराने कुतुबशाही राजवंश जिंकला. कुतुबशाही राजधानी गोलकोंडावर विजय मिळवल्यानंतर मुगलांनी किल्ल्याचे नियंत्रण केले असे दिसते. इ.स.१७४६ च्या सुमारास मराठा सरदार मुरारराव घोरपडे यांनी किल्ला ताब्यात घेतला आणि आठ वर्षांनंतर ते कायमचे स्थायिक झाले त्याने किल्ल्याची दुरुस्ती केली आणि लहान प्रवेशद्वारांचे आरामाचे आभूषण केले. इ.स १७७५ साली मैसूर शासक हैदर अलीने किल्ल्यावर हल्ला करून हल्ला केला दोन महिन्यांनंतर मुररीराव यांना पाणी पुरवठा संपल्यानंतर ते आत्मसमर्पण करण्यास भाग पाडले गेले किल्ला नंतर ईस्ट इंडिया कंपनीच्या ताब्यात आला तिचे प्रशासक थॉमस मुन्नो यांना पायथ्याशी असलेल्या कबरीजवळ दफन करण्यात आले... मराठ्यांच्या इतिहासात घोरपडे घराण्याने बजावलेली कामगिरी अनेक अर्थानी गौरवास्पद ठरावी अशीच होती. म्हाळोजी घोरपडे आणि संताजींचे बंधू, सेनापती बहिर्जी घोरपडे हिंदूराव यांनी दक्षिण भारतात मर्दुमकी गाजवून गुत्ती-सोंडूर हा प्रदेश काबीज केला... गुत्तीच्या लढ्याचा मराठा सरदार पराक्रमी सेनापती मुरारराव घोरपडे मित्र आणि शत्रू अशा दोघांनाही आदर वाटावा असे व्यक्तिमत्त्व मुरारीराव घोरपडे यांना लाभले होते. अठराव्या शतकात त्यांनी दक्षिणेकडील गुत्ती येथे राज्य केले त्यांच्या अतुलनीय पराक्रमाची गाथा "एक झुंज शर्थीची" या पुस्तकातून वाचायला मिळते. त्यांचे चरित्र सांगणाराच हा ग्रंथ आहे. तुंगभद्रा नदीच्या दक्षिणेकडील प्रदेशावर तसेच रायलसीमा जिल्ह्यावर मुरारीरावांची घट्ट पकड होती. मुत्सद्देगिरी आणि लढाऊ बाणा दाखवला... सैन्याची गुणवत्ता आणि आत्मविश्वास ही त्यांची बलस्थाने होती. गुत्तीचा हा समृद्ध इतिहास नजरेसमोरून तरळत जातो कोप्पलचा किल्ला, गजेंद्रगड, गुत्तीचा किल्ला, शनिवारवाडा अशा अनेक रंगीत छायाचित्रामुळे घोरपडे यांच्या शर्थीचा इतिहास स्पष्टपणे उलगडत जातो... #🙏शिवदिनविशेष📜 #📜इतिहास शिवरायांचा #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏 #🚩शिवरायांचे भक्त #🚩मी शिवबा भक्त

गडदुर्गा राजगडाची पद्मावतीदेवी माता....🙏🏻🚩 शिवरायांच्या स्वराज्याची पहिली राजधानी म्हणून राजगडाची ओळख या गडावर आहेत तीन माची त्यातील पद्मावती माचीवर पद्मावतीदेवीचं चौसोपी देऊळ आहे. माचीच्या नावावरून देवीचं नाव ठेवलं गेलंय, असं म्हणतात गडावर सध्या जे पद्मावतीदेवीचं मंदिर आहे ते एकोणीसाव्या शतकातील भोर संस्थानच्या कालखंडात बांधलं गेलं आहे... राजेंनी आपल्या वैभवाला साजेशी अशी मूर्ती घडवली तिची प्राणप्रतिष्ठा केली या नवीन बांधलेल्या देवळात एक छोटा गाभारा आहे त्या गाभाऱ्यात देवीचा प्राचीन तांदळा आहे... १६४२ मध्ये शिवरायांनी देवी पद्मावतीची मूर्ती घडवली ती साकारताना ब्रह्मदेवाची धर्मपत्नी असल्याचं भान ठेवूनच कारागीरांना घडवायला सांगितली १६९३ मध्ये मुघलांनी राजगड ताब्यात घेतला गड ताब्यात घेण्याआधी राजगडाच्या मराठा किल्लेदारांनी शिवरायांनी प्राण प्रतिष्ठापना केलेली देवी पद्मावतीची मूर्ती तलावात टाकली मंदिर रिकामं ठेवले भोर संस्थानच्या ताब्यात किल्ला आल्यावर त्यांनी देवीची नवीन मूर्ती बनवली सध्या गडावर दोन पद्मावती सापडतात इतिहास संशोधकांच्या मते राजगडावरील जननी हे आद्यदैवत तांदळास्वरूपात आहे. ते शाक्त पंथाशी नातं संगताना दिसतं... शिवकाळात देवी जननीला महिष बळी दिला जात असे तर देवी पद्मावती ही शाकाहारी देवी वैश्य अनुयायांशी नातं सांगते तिचा पती बिरमदेव-ब्रह्मदेव- ब्रह्मर्षी हा त्या डोंगराचा स्वामी होता त्याच गडाच्या दक्षिणेकडे काळाई आहे ही काळाई सूर्यपत्नी असून ती यमदेवाची माता आहे या देवतेकडेच तिचा पुत्र यम याला थोपवण्याचं आणि गडावरील अपमृत्यू टाळण्याचं सामर्थ्य आहे महाराष्ट्रात ही देवता यमाई, काळकाई, काळेश्वरी, काळूबाई इत्यादी नावांनी ज्ञात आहे... जागर स्त्रीशक्तीचा आतुरता नवरात्रोत्सव #🙏नवरात्रीच्या हार्दिक शुभेच्छा🌺 #🙏जय माता दी #🔱शक्तिपीठ🙏 #🙏नवरात्र स्टेट्स🌺

🚩 किल्ले राजगडाची गडदुर्गा “ पद्मावतीदेवी माता ”....🙏🏻🚩 शिवरायांच्या स्वराज्याची पहिली राजधानी म्हणून राजगडाची ओळख.. या गडावर आहेत तीन माची त्यातील पद्मावती माचीवर पद्मावतीदेवीचं चौसोपी देऊळ आहे , असं म्हणतात गडावर सध्या जे पद्मावतीदेवीचं मंदिर आहे ते एकोणीसाव्या शतकातील भोर संस्थानच्या कालखंडात बांधलं गेलं आहे.... राजेंनी आपल्या वैभवाला साजेशी अशी मूर्ती घडवली तिची प्राणप्रतिष्ठा केली या नवीन बांधलेल्या देवळात एक छोटा गाभारा आहे त्या गाभाऱ्यात देवीचा प्राचीन तांदळा आहे.... १६४२ मध्ये शिवरायांनी देवी पद्मावतीची मूर्ती घडवली ती साकारताना ब्रह्मदेवाची धर्मपत्नी असल्याचं भान ठेवूनच कारागीरांना घडवायला सांगितली.. १६९३ मध्ये मुघलांनी राजगड ताब्यात घेतला गड ताब्यात घेण्याआधी राजगडाच्या मराठा किल्लेदारांनी शिवरायांनी प्राण प्रतिष्ठापना केलेली देवी पद्मावतीची मूर्ती तलावात टाकली . मंदिर रिकामं ठेवले भोर संस्थानच्या ताब्यात किल्ला आल्यावर त्यांनी देवीची नवीन मूर्ती बनवली सध्या गडावर दोन पद्मावती सापडतात इतिहास संशोधकांच्या मते राजगडावरील जननी हे आद्यदैवत तांदळास्वरूपात आहे ते शाक्त पंथाशी नातं संगताना दिसतं.... शिवकाळात देवी जननीला महिष बळी दिला जात, असे तर देवी पद्मावती ही शाकाहारी देवी वैश्य अनुयायांशी नातं सांगते तिचा पती बिरमदेव-ब्रह्मदेव-ब्रह्मर्षी हा त्या डोंगराचा स्वामी होता.. त्याच गडाच्या दक्षिणेकडे काळाई आहे.. ही काळाई सूर्यपत्नी असून ती यमदेवाची माता आहे या देवतेकडेच तिचा पुत्र यम याला थोपवण्याचं आणि गडावरील अपमृत्यू टाळण्याचं सामर्थ्य आहे महाराष्ट्रात ही देवता यमाई, काळकाई, काळेश्वरी, काळूबाई इत्यादी नावानी ज्ञात आहे.... “ तू विश्वाची रचिली माया, तू शीतल छायेची काया ... तुझ्या दयेचा ओघ अखंडीत, दुरित लयाला नेई....” नवरात्रि आईसाहेब आईपद्मावती #🙏शिवदिनविशेष📜 #📜इतिहास शिवरायांचा #🚩शिवरायांचे भक्त #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏 #🚩मी शिवबा भक्त

🚩 आजचे ऐतिहासिक दिनविशेष 🚩 🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🚩 १ ऑक्टोबर १६५७ राजांनी राजगड सोडला आणि राजे कल्याण च्या दिशेने रवाना झाले 🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🏻🚩🏇🚩 १ ऑक्टोबर १६७३ राजापूर विषयी बोलणीसाठी छत्रपती शिवाजीराजांनी भिमाजी पंडित नावाचा आपला वकील मुंबईकर इंग्रजांकडे पाठविला. एप्रिल १६७३ मध्ये मराठ्यांनी कर्नाटकात घुसून हुबळी येथे असलेली इंग्रजांची वखार लुटली तेव्हा त्या वखारलुटीची नुकसान भरपाई मागण्यासाठी थॉमस निकल्स नावाच्या मुत्सद्दयास इंग्रजांनी महाराजांकडे पाठविले. छत्रपती शिवाजीराजांना खूष करण्यासाठी कंपनीच्या अधिका-यांनी निकल्सला अनेक सूचना केल्या होत्या. त्यापैकी एक सूचना म्हणजे सिद्दींना आम्ही मदत करणार नाही असे शिवाजीराजांना आश्वासन द्यायचे. लाकूडफाटा आणि मीठ याच्या व्यापारामध्ये सवलती देण्याची राजांना विनंती करावी, शिवाय राजांना देण्यासाठी मोठा नजराणाही थॉमस निकल्स याचेबरोबर देण्यात आला. मे १६७३ रोजी निकल्स मुंबईहून निघाला आणि रायगडला पोहचला. रायगडचे वर्णन त्याने लिहून ठेवलेले आढळते. जून १६७३ रोजी छत्रपती शिवाजी महाराज आणि निकल्स यांची भेट झाली. हुबळीच्या लुटीच्या नुकसान भरपाईचा विषय निघताच शिवाजी महाराजांनी सांगितले की 'ही लूट नेमकी कुणी केली हे आम्हाला माहित नाही, त्यामुळे नुकसानभरपाईचा प्रश्न उरत नाही.' लाकूडफाटा व मीठ यांच्या व्यापारात सवलती देण्याचे महाराजांनी मान्य केले. थोडक्यात थॉमस निकल्सच्या भेटीतूनही फारसे काही निष्पन्न झाले नाही. निकल्स परत गेल्यावर शिवाजीराजांनी भिमाजी पंडित नावाचा आपला वकील मुंबईकर इंग्रजांकडे पाठविला. इंग्रजांशी बोलणी करून परत येतांना नारायण शेणवी नावाच्या इंग्रजांच्या हस्तकाला घेऊन तो रायगडाला परतला. या वाटाघाटीतून १०,००० होन नुकसानभरपाई इंग्रजांना देण्याचे छत्रपती शिवाजी महाराजांनी मान्य केले, त्यामुळे इंग्रज व शिवाजीराजे यांच्यातील तणावाचे संबंध संपले. #🙏शिवदिनविशेष📜 #📜इतिहास शिवरायांचा #🚩शिवरायांचे भक्त #🚩मी शिवबा भक्त #😇आमचे प्रेरणास्थान: छत्रपती🙏